ویکی لیب

 نکته: این ویراست پس از اعمال نظرات کارشناسان و تایید مدیران ابلاغ خواهد شد بنابرین فعلا قابل استناد و اجرا نیست.   

مقدمه

با گسترش فنّاوری های نوین، نیازهای اطّلاعاتی مراجعان کتابخانه های عمومی نیز تغییر یافته است و دیگر تنها مجموعه های چاپی نمی تواند پاسخگوی نیازهای اطّلاعاتی افراد باشد. برای پاسخ گویی و برآورده کردن این نیازها، ایجاد دفاتر خدمات اینترنتی در کتابخانه های عمومی امری ضروری است. دستورالعمل حاضر به منظور ارائه ی رویه های مناسب، برای اداره ی دفاتر خدمات اینترنتی در کتابخانه های عمومی تهیّه و تدوین شده است.

فصل اول: اهداف و تعاریف

مادّه 1) اهداف

 ارائه ی رویکردهای مناسب برای ارائه ی خدمات اینترنتی در راستای تحقّق سند چشم انداز نهاد کتابخانه های عمومی کشور در افق 1404 (هـ.ش.) مبنی بر بهره گیری از فنّاوری های نوین در کتابخانه های عمومی؛

 ارائه ی راهبرد های مناسب برای افزایش سطح خدمات کتابخانه های عمومی؛

 یکسان سازی ارائه ی خدمات اینترنتی در کتابخانه های عمومی کشور.

مادّه 2) تعاریف

کاربر: به استفاده کننده (عضو کتابخانه) از خدمات اینترنت گفته می شود.

متصدی دفاتر خدمات اینترنتی: به شخصی گفته می شود که مسئولیّت اداره ی دفاتر خدمات اینترنتی خصوصی در کتابخانه های عمومی را پس از تعیین صلاحیّت های مندرج در این دستورالعمل بر عهده می گیرد.

ایستگاه کاری: به رایانه ی ارائه دهنده ی خدمات اینترنت و ابزار جانبی آن گفته می شود که به منظور استفاده فنّی یا علمی طرّاحی شده است. طرّاحی هر ایستگاه به گونه ای است که در هر زمان یک نفر از آن استفاده می کند، ولی همزمان به یک شبکه ی محلی متصل است و سیستم عامل چند کاربری اجرا می شود.

ISP: شرکت هایی که امکان دسترسی به اینترنت را فراهم می آورند. این شرکت ها ارتباط با اینترنت را از طریق سیم های مسی، فنّاوری بی سیم، و فنّاوری فیبر نوری در اختیار مشتریان خود قرار می دهند.

ADSL: نوعی فنّاوری خط اشتراک دیجیتال و ارتباط داده ها. در این روش با نصب تجهیزات بسیار پیشرفته در مراکز مخابراتی، امکان رساندن اطّلاعات اینترنتی بدون نیاز به شماره گیری و هزینه ی تلفن در تمام مدت 24 ساعت امکان پذیر است. در این شیوه اتصال، کاربر با پرداخت مبلغی ثابت (بسته به سرعت و ترافیک مورد تقاضا) همواره از اینترنت با کیفیّت و سرعت مطلوب استفاده می کند. این روش جایگزین روش های قبلی مانند Dialup (شماره گیری با کارت اینترنت و خط تلفن) شده است.

UPS: به معنای منبع تغذیه غیر قابل قطع است. UPS یک باتری است و فقط در زمان های خاص، یعنی در زمانی که مشکلّی برای تغذیه وسایل الکتریکی ایجاد می شود و ولتاژ ورودی آنها از حدود معینی بالاتر یا پایین تر می رود، انرژی الکتریکی مورد نیاز آن وسایل را تأمین می کند. در واقع، UPS یک محافظ برای جلوگیری از دست دادن داده ها و نیز خسارات ناشی از این تغییرات است، UPS قابل برنامه ریزی هم هست. به این ترتیب که می توان تجهیزات متصل به آن را خاموش کرد و آنها را در برابر تغییرات ناگهانی برق محافظت کرد.

مادّه 3) شرایط استفاده

3-1. شرط استفاده از دفاتر خدمات اینترنتی در کتابخانه های عمومی، داشتن کارت عضویّت است. افراد غیر عضو باید کارت شناسایی معتبر ارائه کنند.

3-2. تعرفه استفاده از خدمات دفاتر اینترنتی توسط اعضا و غیر اعضا باید توسط ادارات کل استانی تعیین و به کتابخانه های عمومی ابلاغ شود.

فصل دوم: ایجاد و اداره دفاتر خدمات اینترنتی

مادّه 4) راه اندازی دفاتر خدمات اینترنتی

4-1. رؤسای ادارات شهرستان ها موظّفند در ابتدا بررسی کنند آیا شرکت های ارائه کننده خدمات اینترنت، محدوده ی جغرافیایی کتابخانه را تحت پوشش قرار می دهند یا خیر. برای انجام این کار، با این شرکت ها تماس گرفته و شماره تلفن کتابخانه را در اختیار آنها قرار دهند. در صورت وجود پوشش، رؤسای ادارات شهرستان ها موظّفند با مشورت کارشناس فنّاوری اطّلاعات استان خدمت مناسب (از حیث سرعت و میزان ترافیک) را انتخاب  کنند. سپس با هماهنگی امور مالی استان، اقدام به عقد قرارداد کنند.

4-2. رؤسای ادارات شهرستان ها ساعات کار دفاتر خدمات اینترنتی (خصوصی و غیر خصوصی)، هزینه ی استفاده افراد عضو و غیرعضو را پیشنهاد و به اداره ی امور اداری-مالی استان اعلام کنند.

نکته: در هنگام تعیین هزینه ی استفاده از خدمات دفاتر اینترنتی ملاحظاتی از قبیل میزان هزینه ی  تقریبی ارائه ی خدمت و شرایط اقتصادی منطقه را نیز در نظر داشت.

4-3. تعرفه تعیین شده برای خدمات ارائه شده به اعضا باید حداقل 20 درصد از تعرفه ی همان خدمات در همان منطقه جغرافیایی کمتر باشد.

نکته: با در نظر گرفتن محدودیت های موجود در دفاتر خدمات اینترنتی کتابخانه های عمومی و لزوم ترویج فرهنگ استفاده صحیح از فنّاوری های نوین، ارائه تخفیف ضروری است.

4-4. تعرفه ی تعیین شده برای خدمات ارائه شده به غیر اعضا می تواند همانند تعرفه ی خدمات در همان منطقه ی جغرافیایی باشد.

4-5. امکانات و تجهیزات لازم، فضای مورد نیاز، هزینه ی استقرار تجهیزات، و مشکل نیروی انسانی، با ارائه ی پیشنهاد و راهکار از سوی رؤسای ادارات شهرستان و تصمیم نهایی ادارات کل استانی برطرف شود.

مادّه 5. مدیریّت منابع مالی حاصل از دفاتر خدمات اینترنتی

5-1. برای هر نوع دریافت وجه در دفاتر خدمات اینترنتی قبض رسید وجه از سوی مسئول مربوطه ارائه شود. ادارات کل استانی موظّف به تهیّه قبض های رسید وجه و توزیع آن در سطح استان هستند.

5-2. بر روی هر قبض رسید وجه شماره سریال وجود دارد. ضروری است توالی شماره سریال ها با توالی تاریخ دریافت همخوانی داشته باشد.

5-3. کارشناسان امور کتابخانه ها و رؤسای ادارات شهرستان در هنگام بازدید از کتابخانه ها ملزمند، تکمیل صحیح قبوض و همخوانی توالی شماره سریال ها را با تاریخ دریافت به صورت تصادفی در مقاطع زمانی مختلف بررسی کنند.

5-4. منابع مالی حاصل از فعّالیّت دفاتر خدمات اینترنتی با هماهنگی امور مالی ادارات کل استانی، صرف هزینه های جاری کتابخانه (آب، برق، اینترنت)، تهیّه کالاهای سرمایه ای مورد نیاز دفاتر خدمات اینترنتی، و گسترش خدمات این دفاتر شود. هزینه کرد در سایر موارد نیازمند مصوّبه انجمن شهرستان است.

شکل 1. نمونه فیش رسید وجه

5-5. هر گونه اخذ وجه از متقاضیان استفاده از خدمات، با واریز وجه  به حساب بانکی بلامانع است.

مادّه 6. کتابخانه های واجد شرایط

6-1. با توجه به وجود فضای قابل توجه در کتابخانه های مرکزی استان، مرکزی شهرستان، و استاندارد، وجود دفاتر خدمات اینترنتی به صورت مستقل در این کتابخانه ها الزامی است.

6-2. در کتابخانه ی مرکزی استان، مرکزی شهرستان و استاندارد به تناسب مراجعه، ایستگاه کاری در نظر گرفته شود.

6-3. دفاتر خدمات اینترنتی در کتابخانه های عمومی (به جز کتابخانه های مرکزی استان، مرکزی شهرستان، و استاندارد) با تشخیص رییس اداره ی شهرستان و ادارات کل استانی می تواند مستقل یا غیر مستقل (کنار بخش مرجع یا کنار بخش مجلّات) باشد.

6-4. در کتابخانه هایی که فضای کافی برای راه اندازی دفاتر مستقل وجود ندارد، موقعیّت ایستگاه های کاری به نحوی طرّاحی شود که نیاز به نیروی انسانی مجزا برای اداره ی دفاتر خدمات اینترنتی وجود نداشته باشد.

6-5. کتابخانه هایی که خط ADSL دارند، ملزمند حداقل یک ایستگاه کاری برای استفاده ی کاربران کتابخانه مهیا کنند.

تبصره 1. در صورت اتصال کتابخانه به اینترنت با روش Dial-up، ارائه ی خدمات اینترنتی به اعضا ضروری نیست. در صورت استفاده از سایر روش های اتصال به اینترنت، تصمیم گیری در مورد ایجاد ایستگاه کاری برای استفاده ی کاربران، ضمن رعایت ملاحظات امنیتی شبکه بر عهده ی ادارات کل استانی است.

مادّه 7. فضا و نیازمندی های فنّی

7–1. این فضا ترجیحاً دور از سالن مطالعه و نزدیک به بخش مرجع یا نشریّات در نظر گرفته شود.

7–2. تزیین، چیدمان، نورپردازی در این دفاتر، نباید خارج از عرف کتابخانه و جامعه باشد. 

7-3. در واحد دفاتر خدمات اینترنتی کتابخانه های عمومی حداقل یک چاپگر مجزا در نظر گرفته شود.

7-4. در دفاتر خدمات اینترنتی، ضروری است برنامه نرم افزاری مدیریّت دفاتر که در اختیار واحد فنّاوری اطّلاعات استان ها قرار گرفته است استفاده شود.

7–5. شبکه دفاتر خدمات اینترنت به صورت مجزا از شبکه داخلی کتابخانه در نظر گرفته شود.

7–6. امکان ذخیره و انتقال اطّلاعات گردآوری شده از اینترنت باید برای مراجعان فراهم باشد.

7-7. استفاده از ISAServer برای مدیریّت ارائه ی خدمات اینترنت الزامی است. در صورت عدم امکان استفاده از ISAServer می توان از نرم افزار Sevennet نیز استفاده کرد.

*7-8. از یک نرم افزار کنترل حساب اینترنتی با دارا بودن قابلیّتهای محاسبه ریزکارکرد اشخاص و تولید و چاپ صورتحساب برای اداره خدمات اینترنتی استفاده شود.

*7-9. امکان ثبت اطّلاعات هویتی کاربران، همراه با زمان استفاده و IP اختصاص یافته و فایل لاگ صفحات رویت شده به مدت شش ماه فراهم باشد.

*7-10. مجوزها و تأییدیه های قانونی لازم برای فعّالیّت از صنف مربوطه دریافت شود و بخشنامه ها و اطّلاعیه های صنف رعایت شود.

*7-11. تأمین پهنای باند مورد نیاز کاربران بر اساس پیش بینی تعداد آنها صورت گیرد. برای هر کاربر پهنای باند 64 کیلوبیت در نظر گرفته شود.؟؟

*7-12. تأمین پهنای باند مورد نیاز کاربران تنها از شرکت هایی صورت گیرد که دارای پروانه ارائه خدمات اینترنتی هستند.

*7-13. تأمین پهنای باند از ارائه کنندگان غیرمجاز از طریق ماهواره، مطابق قانون ممنوعیت استفاده از تجهیزات ماهواره، ممنوع است.

*7-14. ارائه هر گونه خدمات، به جز خدمات اینترنتی (نظیر فروش نرم افزار و راه اندازی سیستم های بازی و غیره) در کتابخانه های عمومی ممنوع است.

*7-15. در اختیار گذاشتن هر گونه ابزار دسترسی به سایت های فیلتر شده مانند انواع فیلترشکن های قابل نصب بر روی رایانه، یا توصیه به استفاده از سایت های فیلترشکن یا استفاده از هر گونه VPN روی سیستم های رایانه ای موجود ممنوع است.

*7-16. فراهم آوردن شرایطی برای حفظ محرمانگی اطّلاعات اشخاص به نوعی که اطّلاعات کاربر پیشین به محض قطع استفاده کاربر، از بین برود و برای کاربران بعدی که از آن رایانه استفاده می کنند، قابل بازیابی نباشد، الزامی است.

7-17. رایانه های استفاده شده در دفاتر خدمات اینترنتی حداقل دارای مشخّصات ذیل برای استفاده باشد:؟؟

RAM: 2GB ,   CPU: 3 GHz

*7-18. رایانه های استفاده شده در دفاتر خدمات اینترنتی کتابخانه، الزاماً دارای حالت کاربر محدود (LimitedUser) در اختیار کاربران قرار گیرد و درگاه های ورودی سیستم رایانه ای شامل USB، کارت خوان ها و سایر درگاه هایی که امکان اتصال حافظه جانبی به آنها وجود دارد، به صورت نرم افزاری مسدود شود و تنها در صورت صلاحدید مسئول دفاتر خدمات اینترنتی به مدت محدود و برای کاربر خاص باز شود.

*7-19. در صورت هر گونه خرابی یا نیاز به بهینه سازی، عدم کارکرد هر رایانه نباید از 72 ساعت تجاوز کند.

*7-20. نرم افزارهای امنیتی معتبر (آنتی ویروس، نرم افزار امنیت اینترنت و دیوار آتش) بر روی تمامی رایانه های دفاتر خدمات اینترنتی، قابلیّت به روز رسانی داشته باشند.

*7-21. شبکه رایانه ای در دفاتر خدمات اینترنتی، الزاماً باید مستقل از شبکه کتابخانه باشد.

*7-22. نصب دوربین مدار بسته داخلی با قابلیّت ضبط تمام وقت، نگهداری تصاویر و امکان بازبینی تا 6 ماه الزامی است.؟؟

*7-23. استفاده بیش از یک نفر از هر رایانه متصل به اینترنت به جز در مواردی که کاربر نیازمند کمک و آموزش آشنایان یا نزدیکان است مجاز نیست.

*7-24. مسئول امور دفاتر خدمات اینترنتی موظّف است در پایان ساعات کاری نسبت به وارسی رایانه ها و اطمینان از نصب نشدن نرم افزارهای Keylogger، آلودگی به ویروس ها و بدافزارها و امحای اطّلاعات باقیمانده کاربران اقدام کند.

*7-25. در دفاتر خدمات اینترنتی، نصب نرم افزارهای مورد نیاز کاربر فقط با هماهنگی و موافقت مسئول دفتر خدمات اینترنتی مجاز است. بدین منظور سیستم سرور اینترنت را باید به عنوان fileserver در نظر گرفت و ورود و خروج اطّلاعات را از روی این سیستم با نظارت مسئول سایت انجام داد.

فصل سوم: راه اندازی دفاتر خدمات اینترنت خصوصی در کتابخانه های عمومی

مادّه 8) مراحل قبل از عقد قرارداد استفاده از فضای کتابخانه ها

8-1. برای تنظیم قرارداد استفاده از فضای کتابخانه، متقاضی راه اندازی دفتر خدمات اینترنتی، درخواست خود را همراه با مدارک لازم به امور اداری کتابخانه های عمومی استان ارائه کند.

8-2. مدارک ارائه شده به امور اداری عبارتند از:

- تصویر تمام صفحات شناسنامه و کارت ملّی؛

- تصویرگواهی پایان خدمت نظام وظیفه یا معافیت دایم؛

- گواهی عدم سوء پیشینه کیفری؛

- دو قطعه عکس 4×3 پشت نویسی شده؛

- تصویر آخرین مدرک تحصیلی.

8-3. امور اداری مدارک افراد متقاضی تصدی دفاتر خدمات اینترنتی را پس از برگزاری مزایده دریافت می کند و پس از بررسی های لازم و تصویب نهایی، امور مالی نسبت به عقد قرارداد اجاره (در قالب پیوستی) با رعایت مفاد آیین نامه مالی محاسباتی نهاد اقدام کند.

8-4. چنانچه طرف عقد قرارداد، خود متصدی دفاتر خدمات اینترنتی نباشد، و افرادی را برای انجام این امر در کتابخانه های عمومی به کار گیرد، افراد مذکور در مقام متصدی دفاتر خدمات اینترنتی، باید شرایط لازم را مطابق مادّه 9 این دستورالعمل برای کار در این دفاتر احراز کنند.

*مادّه 9) شرایط اختصاصی متصدیان دفاتر خدمات اینترنتی خصوصی

افراد متصدی دفاتر خدمات اینترنتی واقع در کتابخانه های عمومی برای فعّالیّت در کتابخانه های عمومی باید شرایط زیر را داشته باشند:

–  تابعیت جمهوری اسلامی ایران؛

–  اعتقاد و التزام عملی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران؛

-  داشتن حداقل 23 سال سن؛

- متأهل و مجرب؛

– داشتن حداقل مدرک تحصیلی کاردانی (در موارد استثناء متناسب با شرایط اجتماعی و فرهنگی به تشخیص انجمن کتابخانه عمومی منطقه مربوطه تعیین می شود)؛

تبصره 2. در موقعیّت هایی که انجمن کتابخانه های عمومی فعّالیّت متصدی مورد نظر را در کتابخانه های عمومی تصویب کند، داشتن گواهی سوء پیشینه، رعایت حداقل مدرک، و شرایط سنی ضرورت ندارد.

- حتی الامکان دارای هویت حقوقی باشد، به عبارت دیگر، با هویت شرکت ثبت شده و دارای شماره ی ثبت معتبر و با مالکیت 51 درصد ایرانی باشد.

- بدون سابقه کیفری باشد.

مادّه 10) نظارت بر دفاتر خدمات اینترنتی خصوصی

متصدیان دفاتر خدمات اینترنتی خصوصی در کتابخانه های عمومی موظّفند هنگام بازدید کارشناس فنّاوری اطّلاعات یا کارشناس امور کتابخانه ها در استان، با این افراد همکاری کنند تا افراد مذکور در هر زمانی بتوانند موارد مورد نظر خود را بررسی کنند.

مادّه 11) شرایط فسخ قرارداد دفاتر خدمات اینترنت خصوصی در کتابخانه های عمومی

11-1. در صورت تخلف متصدّی دفاتر خدمات اینترنتی و عدم رعایت مفاد مربوط به دفاتر خدمات اینترنتی در فصل چهارم این دستورالعمل، مراتب جهت پاسخ گویی به متصدی دفاتر خدمات اینترنتی ابلاغ می شود و وی مکلف به پاسخ گویی است و چنانچه ظرف مدت 7 روز از تاریخ ابلاغ است. عدم ارائه پاسخ مستدل در موعد مقرر به منزله ی قبول تخلفات تلقی و مبنای تصمیم گیری واقع خواهد شد.

11-2. چنانچه فعّالیّت دفاتر خدمات اینترنتی خصوصی مطابق با شرایط مقرّر در این دستورالعمل و قرارداد فی مابین ادارات کل استانی و آنها نباشد و گزارش بازدیدهای نظارتی و ارزیابی کارشناسان نهاد مبتنی بر عدم رعایت تعهدات از سوی متصدی دفاتر خدمات اینترنتی باشد، امور اداری استان موظّف به ارائه اخطار به متصدی مربوطه خواهد بود. متصدی دفاتر خدمات اینترنتی موظّف است پس از ابلاغ اوّلین اخطار کتبی ظرف مدت 3 روز نسبت به رفع نقص و نارسایی هایی که به او ابلاغ شده است، اقدام کند. در صورت بی توجّهی و استمرار روند مورد ایراد، اخطار دوم ظرف 48 ساعت پس از انقضای مدت اخطار اوّل ابلاغ می شود. اگر مجدداً ظرف 3 روز، از اعمال نظرات اعلام شده امتناع کند، امور اداری استان می تواند نسبت به فسخ قرارداد اقدام و ضوابط قانونی را با اطّلاع به حراست استان اعمال نماید.

11-3. پس از طی مراحل یاد شده و ابلاغ منع فعّالیّت، دفتر خدمات اینترنتی مکلف به تعلیق فعّالیّت های خویش است.

تبصره 3. در صورت اعتراض ظرف مدت 10 روز از تاریخ ابلاغ منع فعّالیّت، متصدّی می تواند دفاعیه مستند به دلایل و مدارک خود را کتباً به امور اداری استان تحویل، تا مورد رسیدگی قرار گیرد. تصمیم نهایی صادره قطعی تلقی خواهد شد.

11-4. طرفین قرارداد باید مفاد مندرج در مادّه 11 را به عنوان یکی از مفاد قرارداد در متن قرارداد درج کنند و خود را ملزم به رعایت موازین آن بدانند؟؟.

11-5. ابلاغ فسخ قرارداد موجب جبران خسارات ناشی از خدمات ارائه شده از سوی نهاد توسط متصدی دفتر خدمات اینترنتی است.

فصل چهارم: مقرّرات و نکات اخلاقی

مادّه 12) دفاتر خدمات اینترنت باید مصادیق پالایش را که توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام شده است رعایت نماید و نبایستی امکاناتی را جهت مخدوش شدن فیلترینگ فوق در اختیار کاربران قراردهد.

مادّه 13) پهنای باند مورد استفاده و تعداد کاربران به ناظر قرارداد اطّلاع داده شود.

مادّه 14) کتابخانه های عمومی ملزم به رعایت مفاد بند ج مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص مقرّرات و ضوابط شبکه های اطّلاع رسانی رایانه ای هستند. مواد مذکور به قرار ذیل است:

- به منظور پاسخگو بودن قانونی و حفظ حقوق افراد در مقابل اقدامات انجام شده ضروری است مسئول دفتر خدمات اینترنتی مشخّصات هویتی، آدرس کاربر، ساعت شروع و خاتمه کار کاربر و IP تخصیصی را در دفتر روزانه ثبت و در صورتحساب کاربر نیز ذکر نماید.

- دفاتر خدمات اینترنتی و کاربران برای محتوایی که خود تولید و عرضه می نماید مطابق مقرّرات و ضوابط قانونی موجود کشور از جمله رعایت قوانین و مقرّرات حق مالکیت معنوی، مسئول و پاسخگو هستند.

- تولید و عرضه موارد ذیل در دفاتر خدمات اینترنتی ممنوع است:

  نشر مطالب الحادی و مخالف موازین اسلامی؛

  اهانت به دین اسلام و مقدسات آن؛

  ضدیت با قانون اساسی و هر گونه مطلبی که استقلال و تمامیت ارضی کشور را خدشه دار کند؛

  اهانت به رهبری و مراجع مسلم تقلید؛

  تحریف یا تحقیر مقدسات دینی، احکام مسلم اسلام، ارزش های انقلاب اسلامی و مبانی تفکر سیاسی امام خمینی (ره)؛

  اخلال در وحدت و وفاق ملّی؛

  القای بدبینی و ناامیدی در مردم نسبت به مشروعیت و کارآمدی نظام اسلامی؛

  اشاعه و تبلیغ گروه ها و احزاب غیر قانونی؛

  انتشار اسناد و اطّلاعات طبقه بندی شده دولتی و امور مربوط به مسائل امنیتی، نظامی و انتظامی؛

 اشاعه فحشاء و منکرات و انتشار عکس ها و تصاویر و مطالب خلاف اخلاق و عفت عمومی؛

 ترویج ترور، خشونت و آموزش ساخت مواد تخریبی از قبیل مواد محترقه یا منفجره؛

 ترویج مصرف سیگار و مواد مخدر؛

 ایجاد هر گونه شبکه و برنامه رادیویی و تلویزیونی بدون هدایت و نظارت سازمان صدا و سیما؛

  ایراد افترا به مقامات و هر یک از افراد کشور و توهین به اشخاص حقیقی و حقوقی؛

  افشای روابط خصوصی افراد و تجاوز به حریم اطّلاعات شخصی آنان؛

 انتشار اطّلاعات حاوی کلیدهای رمز بانک های اطّلاعاتی، نرم افزارهای خاص، صندوق های پست الکترونیکی و یا روش شکستن آنها؛

  فعّالیّت های تجاری و مالی غیر قانونی و غیر مجاز از طریق شبکه اطّلاع رسانی و اینترنت از قبیل جعل، اختلاس، قمار و...

 خرید، فروش و تبلیغات در شبکه اطّلاع رسانی و اینترنت از کالاهایی که منع قانونی دارند؛

  هر گونه نفوذ غیر مجاز به مراکز دارنده اطّلاعات خصوصی و محرمانه و تلاش برای شکستن قفل رمز سیستم ها؛

 هر گونه حمله به مراکز اطّلاع رسانی و اینترنتی دیگران برای از کار انداختن یا کاهش کارآیی آنها؛

 هر گونه تلاش برای شنود و بررسی بسته های اطّلاعاتی در حال گذر در شبکه که به دیگران تعلق دارد.

مادّه 15) استفاده سوء از دستگاه های الکترونیک (رایانه های کتابخانه، رایانه همراه شخصی کاربران، تلفن همراه و ...) منتج به محرومیت استفاده از آنها در محیط کتابخانه، یا محرومیت کوتاه مدت/بلند مدت استفاده از کتابخانه خواهد شد. موارد استفاده سوء از دستگاه های الکترونیک عبارتند از: مشاهده تصاویر یا مطالعه مطالب مغایر با شرع و قوانین جمهوری اسلامی ایران، ایجاد مزاحمت صوتی برای اعضای کتابخانه، و کار تیمی با دستگاه های الکترونیک در محیط های مطالعه.

مادّه 16) استفاده از هدفون در دفاتر خدمات اینترنتی در صورتی مجاز است که صوت ناشی از آن توسط افراد دیگر شنیده نشود. همچنین استفاده از هر ابزاری که تولید سر و صدا می کند، در محل های مجاز و مشخّص شده از سوی مسئول کتابخانه باید صورت گیرد.

مادّه 17) مسئول دفتر خدمات اینترنتی در مواردی که گزارشی دال بر استفاده سوء کاربر خاصی وجود دارد، می تواند از نرم افزارهای مانیتورینگ برای رصد موقت فعّالیّت های کاربر مورد نظر استفاده نماید. همچنین در مکان هایی که در معرض دید کاربران است، آگهی هایی با مضامینی نصب شود که کاربران اطّلاع داشته باشند فعّالیّت های آنها مشاهده می شود.

مادّه 18) مسئول دفتر خدمات اینترنتی مجاز نیست در طول ساعت کاری خود به صورت مداوم و مکرر به حریم خصوصی افراد به بهانه مشاهده استفاده سوء تجاوز کند و فعّالیّت های افراد را مکرر تحت نظر بگیرد.

مادّه 19) مسئول دفترخدمات اینترنتی مجاز نیست هیچ گونه اطّلاعاتی در مورد نوع فعّالیّت های شخصی افراد در اینترنت در اختیار هیچ شخص حقیقی یا حقوقی قرار دهد. در صورت درخواست مراجع حقوقی، هماهنگی های لازم باید با مسئول حراست استان انجام شود.

مادّه 20) خوردن و نوشیدن مواد خوراکی در دفاتر خدمات اینترنت یا حین استفاده از کلیّهی رایانه ها و تجهیزات کتابخانه ممنوع می باشد.

مادّه 21) شرط امانت داری و عدم مداخله در نحوه ی استفاده ی عضو از اینترنت رعایت شود.

مادّه 22) فروش سخت افزار و ایجاد گیم نت ممنوع است.

مادّه 23) بارگذاری فایل های موسیقی و فیلم ممنوع است (بارگذاری فیلم های آموزشی یا فایل های صوتی آموزشی که مکمل منابع کتابخانه ای است با هماهنگی مسئول دفتر خدمات اینترنتی منعی ندارد).

مادّه 24) در صورت محدودیت فضا در دفتر خدمات اینترنتی و نزدیکی ایستگاه های کاری به یکدیگر، مسئول دفتر خدمات اینترنتی موظّف است استفاده آقایان و خانم ها را به صورت زوج و فرد یا صبح و عصر اعلام کند یا با اعمال مدیریّت مناسب، در ساعات یکسان اجازه استفاده همزمان نباید باشد.

مادّه 25) در کتابخانه هایی که بخش نشریّات وجود دارد، نمایه نشریّات باید در این بخش ارائه شود. در کتابخانه های فاقد بخش نشریّات، نمایه نشریّات می تواند در دفاتر خدمات اینترنتی عرضه شود. در کتابخانه های فاقد دو بخش مذکور، اعضای کتابخانه باید بتوانند با استفاده از ایستگاه کاری مختص اینترنت کاربران یا ایستگاه کاری مختص جستجوی منابع کتابخانه به نمایه نشریّات دسترسی یابند.

مادّه 26) استفاده از نرم افزارهای گفتگو (چت) در دفاتر خدمات اینترنتی کتابخانه های عمومی اکیداً ممنوع است.

مادّه 27) آرایش رایانه های مراکز خدمات اینترنتی باید به گونه ای باشد که در معرض دید عموم قرار داشته باشد. به عبارت دیگر، از استفاده از تجهیزاتی که هر ایستگاه کاری را به فضای خصوصی تبدیل کند، خودداری شود (برای مشاهده نحوه آرایش رایانه های دفاتر خدمات اینترنتی، تصاویر پیوست این دستورالعمل را مشاهده کنید).

فصل پنجم: مقرّرات استفاده از سخت افزار های شخصی در کتابخانه های عمومی

مادّه 28)  مراجعین کتابخانه اجازه اتصال تجهیزات سخت افزاری خود به شبکه کتابخانه را ندارند. اتصال تجهیزات به شبکه دفاتر خدمات اینترنتی نیز باید با هماهنگی مسئول دفاتر خدمات اینترنتی انجام شود.

مادّه 29) بارگذاری هر گونه اطّلاعات از شبکه داخلی کتابخانه توسط مراجعین ممنوع است. بارگذاری اطّلاعات شخصی در دفاتر خدمات اینترنتی بلامانع است.

مادّه 30)  به منظور عدم ایجاد مزاحمت برای مراجعین دیگر، در کلیّهی فضاهای کتابخانه ای، ابزارهایی که امکان ایجاد صوت در آنها وجود دارد، باید در حالت بی صدا یا سکوت قرار گیرد.

مادّه 31) ارائه کارت عضویّت برای اجازه استفاده از رایانه همراه در فضاهای کتابخانه (دفاتر خدمات اینترنتی، بخش مرجع، بخش مجلّات، بخش دیداری-شنیداری) ضروری است.

مادّه 32)  مراجعین کتابخانه اجازه ورود کیف رایانه خود به بخش مرجع، مخزن، و محل استقرار سیستم های رایانه ای را ندارند. ضروری است برای قرارگیری وسایل شخصی، مسئول کتابخانه فضایی را در نظر گیرد.

مادّه 33)  در صورت استفاده از رایانه همراه در هر یک از بخش های کتابخانه، کابل های برق رایانه همراه نباید در محل عبور و مرور افراد رها شوند. به منظور استفاده از منبع تغذیه، رایانه همراه باید در مجاورت منبع تغذیه برق قرار داشته باشد.

مادّه 34) رایانه همراه مراجعه کنندگان یا وسایل شخصی آنها نباید در کتابخانه رها شود. کتابداران در صورت مفقود شدن یا خرابی وسایل شخصی مراجعین هیچ مسئولیتی در هیچ یک از فضاهای کتابخانه ای ندارند.

مادّه 35) کتابداران در قبال اطّلاعات شخصی ذخیره شده بر روی رایانه های کتابخانه یا رایانه های دفاتر خدمات اینترنتی که جهت استفاده اعضا در نظر گرفته شده است، هیچ مسئولیتی ندارند.

مادّه 36)  این دستورالعمل در 36 مادّه و 3 تبصره تدوین و تنظیم شد و از زمان ابلاغ برای کتابخانه های عمومی لازم الاجرا است.

نمونه قرارداد اجاره فضای کتابخانه

قـــرارداد

این قرارداد فی مابین اداره کل کتابخانه های عمومی استان ....................... به نمایندگی آقای .................................. که در این قرارداد موجر نامیده می شود به نشانی: تهران، بلوار کشاورز، خ فلسطین جنوبی، کوچه ذاکری، پلاک 33، تلفن 88937585 از یک طرف و ........................................................................ به نمایندگی آقای ...................................... که در این قرارداد مستأجر نامیده می شود به نشانی: ...................................................................................................................................................................................... از طرف دیگر با شرایط و مشخّصات زیر منعقد گردید، عبارت است از:

مادّه 1) مورد اجاره: واگذاری ................................................ ساختمان کتابخانه ................................................................ با مشخّصات ............................................................ واقع در شهر ................................. همراه با تأسیسات و تجهیزات منصوب قابل انتفاع تحویل وی گردید, به اقرار مستأجر صحیح و سالم میباشد.

مادّه 2) مدت قرارداد اجاره: مدت این قرارداد از تاریخ انعقاد به مدت ................................... میباشد، (از تاریخ  .................................................... تا ....................................................)

مادّه 3) مبلغ مورد اجاره: مبلغ مورد اجاره طی ......................................... عبارت است از .................................................... تومان (................................................) از قرار ماهی ........................................ ریال (....................................................) که همراه با تحویل مورد اجاره تماماً از سوی مستأجر به موجر پرداخت خواهد شد.

مادّه 4) کلیّهی هزینه های مصرفی آب, برق, گاز و تلفن کل ساختمان کتابخانه و هر گونه هزینهای که برای امکان انتفاع از مورد اجاره از تاریخ امضای این قرارداد ضرورت یابد, همچنین هزینه های تنظیفات و نگهداری و غیره مورد اجاره بدون حق مطالبه به عهده مستأجر است، تعمیرات جزئی به عهده مستأجر و تعمیرات کلّی به عهده موجر میباشد.

مادّه 5) نظر به اینکه مستأجر با امضای قرارداد متعهد و ملتزم شد که مورد اجاره را منحصراً برای راهاندازی کافینت مورد استفاده قرار دهد, لذا مستأجر مکلف و متعهد شده است که در غیر از امر قید شده مورد اجاره را مورد استفاده قرار ندهد.

مادّه 6) مستأجر حق واگذاری و انتفاع هیچ نوع حقی از حقوق خود نسبت به عین یا منافع مورد اجاره را به هر صورت اعم از شرطی و صلح حقوق, اقرار, اجاره, وصایت, وکالت و غیره به غیر ندارد.

مادّه 7) مستأجر حق ندارد بدون اذن و کسب اجازه موجر هیچگونه تغییری در مورد اجاره ایجاد نماید.

مادّه 8) کلیّهی هزینه های مربوط به تنظیم و ثبت سند انتقال قطعی اعم از حق الثبت و حقالتحریر بعهده طرفین و پرداخت کلیّهی مالیاتها و عوارض و بیمه و هرگونه هزینه قانونی و دولتی دیگر که ناشی از شغل مستأجر باشد بعهده مستأجر میباشد.

مادّه 9) تعدی، تفریط

در صورتی که مستأجر در عین مستأجره مرتکب تعدی و تفریط شود و یا اینکه عوامل و کارگزاران او اقداماتی مرتکب شوند که بر خلاف عرف و شئونات متعارف اخلاقی باشد موجر می تواند با اخطار کتبی رأساً نسبت به فسخ این قرارداد اقدام نموده و مستأجر به محض دریافت اخطار موظّف به تخلیه مورد اجاره ظرف سه روز میباشد, به همین جهت مستأجر بابت تضمین تعهدات خود در تخلیه مورد اجاره یک فقره چک به مبلغ یک صد میلیون ریال در اختیار موجر قرار میدهد تا در صورت استنکاف مستأجر ازتخلیه مورد اجاره موجر نسبت به مطالبه و وصول مبلغ چک به عنوان خسارت اقدام نماید, ضمن آنکه حقوق موجر درباره تخلیه مورد اجاره مطابق مقرّرات قانونی از طریق مراجع قضایی ملحوظ میباشد.

مادّه 10) این قرارداد مشمول قانون روابط موجر و مستأجر مصوب سال 1376 مجلس شورای اسلامی ایران میباشد.

مادّه 11) این قرارداد وفق قانون روابط موجر و مستأجر مصوب سال 1376 مجلس شورای اسلامی در نزد دو نفر شاهد که مشخّصات و امضای آنها در ذیل این قرارداد قید و منقوش گردیده, تنظیم شده است.

مادّه 12) این قرارداد در تاریخ     /       /     138 در یک مقدمه و دوازده مادّه و سه نسخه که هریک از نسخ آن دارای اعتبار واحد است تنظیم و پس از امضاء ما بین طرفین مبادله گردید.

...................................................................                                           آقای ...................................................................

  مدیرکل کتابخانه های عمومی استان                                                            ...............................................................................

شاهدین:

1- آقای ................................... فرزند ...................................... دارای شناسنامه شماره ........................ صادره از ..................به نشانی: .............................................................................................................................................................

امضای شاهد اوّل

2- آقای .................................... فرزند ...................................... دارای شناسنامه شماره ....................... صادره از .......................................... به نشانی: .....................................................................................................................................

امضای شاهد دوم

شکل 1. چیدمان صحیح رایانه های دفاتر خدمات اینترنتی در کتابخانه عمومی

شکل 2. چیدمان صحیح رایانه ها در یک دفتر خدمات اینترنتی مستقل  در یک کتابخانه عمومی